Ο Σταύρος Καλαφάτης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1965. Είναι Δικηγόρος, πτυχιούχος της Νομικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με Μεταπτυχιακές σπουδές στο Α.Π.Θ. στον Τομέα των Διεθνών Σχέσεων και στο University of Maryland των Η.Π.Α. στο Sports Management, με ειδίκευση στην Οργάνωση και Διοίκηση Αθλητικών Οργανισμών. Είναι Απόφοιτος του Αμερικανικού Κολλεγίου Ανατόλια. Εργάσθηκε ως Διευθυντής και Υπεύθυνος Επικοινωνίας δημοσιογραφικών μέσων Θεσσαλονίκης. Διετέλεσε Σύμβουλος Οργάνωσης και Επικοινωνίας της Π.Α.Ε. Π.Α.Ο.Κ. Θεσσαλονίκης. Συμμετείχε σε πανελλήνια αθλητικά συνέδρια, σεμινάρια και ημερίδες ως ομιλητής. Δίδαξε την επιστήμη του αθλητικού management σε ιδιωτικά ΙΕΚ.
Διετέλεσε Υφυπουργός Ανάπτυξης (2007 - 2009), Υπουργός Μακεδονίας - Θράκης (2009), Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (2012 - 2014). Στις εθνικές εκλογές του 2000 ήταν επιλαχών με το ψηφοδέλτιο της Νέας Δημοκρατίας στην Α΄ Θεσσαλονίκης και ορκίστηκε Βουλευτής τον Ιανουάριο του 2003. Επανεξελέγη Βουλευτής το 2004, το 2007, το 2009, το 2012, το 2015 και το 2019. Από τον Ιούλιο του 2019 έως τον Ιανουάριο του 2021, διετέλεσε Γενικός Γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της ΝΔ, θέση στην οποία εξελέγη κατόπιν προτάσεως του Πρωθυπουργού και Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας κ. Κυριάκου Μητσοτάκη.
Υπεύθυνος του Τομέα Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Νέας Δημοκρατίας από τον Φεβρουάριο 2016 ως τον Ιούλιο του 2019 και Συντονιστής της ΟΔΕ Παραγωγής και Εμπορίου της ΝΔ από τον Μάρτιο 2015 ως τον Ιανουάριο 2016 και Υπεύθυνος του Τομέα Πολιτικής Ευθύνης Τουρισμού της ΝΔ από τον Νοέμβριο 2004 ως τον Σεπτέμβριο 2007.
Υπηρέτησε επί χρόνια τον χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ως Δημοτικός Σύμβουλος στον Δήμο Θεσσαλονίκης (1999 - 2006), ως Αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος και Πρασίνου, Εντεταλμένος Σύμβουλος επί Θεμάτων Αδελφοποιημένων Πόλεων και Δικτύου Βαλκανικών Χωρών και Αντιπρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου και ως Επικεφαλής μείζονος αντιπολίτευσης του Δήμου Θεσσαλονίκης (2014 - 2019). Ήταν Τακτικό μέλος της Επιτροπής Περιφερειών της Ε.Ε. από τον Οκτώβριο του 2014 ως τον Ιούνιο 2019.
Διετέλεσε αθλητής των ομάδων χειροσφαίρισης ΧΑΝ Καλαμαριάς 1981 - 1989 και ΤΡΙΤΩΝ 1994 - 1998 ενώ το 1982 και το 1984 υπήρξε μέλος της Εθνικής Ομάδας Χειροσφαίρισης Νέων. Διετέλεσε προπονητής της ομάδας χειροσφαίρισης της ΧΑΝ Καλαμαριάς (Α΄ Εθνική κατηγορία) 1986 - 1987 και συμμετείχε σε ερασιτεχνικές ομάδες ποδοσφαίρου της Θεσσαλονίκης. Μέλος του Συλλόγου AHEPA, της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, του Συνδέσμου Θεσσαλονικέων Αθηνών, του Συλλόγου Αποφοίτων Κολλεγίου ΑΝΑΤΟΛΙΑ, του Συλλόγου Αποφοίτων Κολλεγίου ΑΝΑΤΟΛΙΑ εν Αθήναις και της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης.
Είναι έγγαμος με την Βίκυ Μωυσιάδου με την οποία απέκτησε μια κόρη και έναν γιο